معرفی
بیماری بوته میری یا مرگ گیاهچه با نام های محلی سبز خشک داغ زدگی و آب زدگی هم شناخته می شود، در این بیماری بافت گیاهی به خصوص در ناحیه طوقه فرورفته شده و محل این فرورفتگی ابتدا سفت و به تدریج نرم میگردد.آوندهای چوبی در ناحیه طوقه تخریب می شود و بوته در حالی که کاملا سرال و شاداب است از بین می رود. از ویژگی های خاص این بیماری تاثیر گذاری آنی و سریع آن است به طوری که بوته ها کمترین علائمی از زردی داشته باشند در همان حالت کملا سبز و شاداب در مدت کوتاهی از پای درمیآیند به همین دلیل به این بیماری سبز خشک می گویند.
عامل بیماری قارچ های بیتیوم، فیتوفتورا و بعضی قارچ های خاکزی مثل فوزاریوم،اسکلروتیوم رایزوکتونیا هستند.بیماری از طریق خاک، بقایای گیاهی و آب آلوده به گلخانه منتقل می گردد. شدت این بیماری بیشتر به شرایط محیطی، به ویژه دما و رطوبت بستگی دارد و مهترین اندام مورد حمله طوقه می باشد. در صورت حمله به طوقه و ایده آل بودن شرایط برای قارچ در کمتر از 48 ساعت کل گلخانه نابود میگردد. قارچ های عامل بیماری به شکل اسپور در خاک و بقایای گیاهی زمستان گذرانی میکنند. آب و خاک ادوات آلوده و گاهی حشرات، ناقلین این بیماری محسوب میگردند. مرگ گیاهچه در خاک های سنگین و فشرده گلخانه هایی با بهداشت ضعیف و تنواب زراعی نامناسب اتفاق می افتد. شرایط مناسب جهت ایجاد آلودگی و توسعه بیماری بالا بودن رطوبت خاک است. دمای مناسب برای فعالیت عامل بیماری کمتر از 20 درجه سلیسیوس می باشد.
کنترل
- شیوع این بیماری در خاک های سنگین و فاقد زه کشی بیشتر می باشد لذا از استفاده از بسترهای مختلف مانند پیت ماس، کمپوست و ورمی کمپوست در اولویتاصلاح سازی خاک قرار می گیرد.
- کاشت بذر در خاک ضدعفونی شده و بستر نشا استریل.
- ضدعفونی بذور قبل از کاشت.
- تیمار بذور با استفاده تاز عوامل کنترل بیولوژیک مانند تریکودرما.
- کاهش دفعات آبیاری و کاشت بذور با فاصله مناسب.
- قرار دادن تشتک آهک در ورودی گلخانه ها برای ضدعفونی کفشها.
- ضدعفونی خاک با بخار آب داغ یا نور خورشید در روزهای گرم تابستان.
- کنترل رطوبت و دمای گلخانه.
- اطمینان از پوسیده بودن کود دامی.
- اجتناب از دادن کود ازته زیاد به خاک.
- رعایت تناوب زراعی و آیش گذاشتن زمین.
- نمونه برداری از چند نقطه خاک برای بررسی وجود قارچ های بیماری زا الزامی می باشد.
- استفاده از قارچ کش های پریویکور انرژی، متالاکسیل، فوزتیل آلومینیوم به صورت محلول در آبیاری بلافاصله پس از کاشت.
